Niemieckie idiomy, część druga
wróć do cz. pierwszej/jesteś tutaj: Niemieckie idiomy, cz. druga/przejdź do cz. trzeciej
Niemieckie idiomy* i najczęściej występujące w mowie potocznej powiedzenia. Słownictwo i przykłady użycia w zdaniach.
*Idiom, idiomat, idiomatyzm (z łac. idioma „specyfika języka, osobliwości językowe”; od gr. idiōma, dop. idiōmatos „specyficzna cecha; właściwość” od idiousthai „odpowiedni”, ídios „własny; prywatny; swoisty”) – konstrukcja językowa, której znaczenie ma charakter swoisty, tj. nie daje się wyprowadzić ze znaczenia jej poszczególnych części składowych. Idiomy należy odróżnić od kolokacji, czyli związków wyrazowych wykazujących pewną ustaloną łączliwość, ale dających się rozumieć dosłownie, więcej...
Ich glaube, ich spinne. - Nie mogę w to uwierzyć. Myślę, że zwariowałem.
SŁOWNICTWO:
glauben /czasownik: glaubt, glaubte, hat geglaubt/ - wierzyć
spinnen /czasownik: spinnt, spann, hat gesponnen/ - prząść
Ich glaube, mich tritt ein Pferd. - Niech mnie gęś kopnie.
SŁOWNICTWO:
glauben /czasownik: glaubt, glaubte, hat geglaubt/ - wierzyć
Pferd das /PL die Pferde/ - koń
treten /czasownik: tritt, trat, hat getreten/ - deptać, podeptać, nadepnąć, wydeptywać, kopać, naciskać
Ich habe mir gestern das mit anderen Augen angesehen. - Wczoraj ujrzałem to w innym świetle.
SŁOWNICTWO:
andere /przymiotnik/ - inna, druga, inne, inni
ansehen /czasownik: sieht an, sah an, hat angesehen/ - spoglądać, oglądać, patrzeć, przyglądać się
gestern /przysłówek/ - wczoraj
Ich mache nur Spaß. - Tylko żartuję.
SŁOWNICTWO:
machen /czasownik: macht, machte, hat gemacht/ - robić, porabiać, czynić, przyrządzać
Spaß der /PL die Späße/ - przyjemność, zadowolenie, uciecha, żart
Ich sehe dich. - Znam twoje intencje, rozumiem co chcesz zrobić.
SŁOWNICTWO:
sehen /czasownik: sieht, sah, hat gesehen/ - widzieć, patrzeć, spoglądać, dostrzegać, spostrzegać, miarkować, oglądać, obserwować
wróć do cz. pierwszej/jesteś tutaj: Niemieckie idiomy, cz. druga/przejdź do cz. trzeciej
Ich verstehe nur Bahnhof. - Nic z tego nie rozumiem.
SŁOWNICTWO:
Bahnhof der /PL die Bahnhöfe/ - dworzec, dworzec kolejowy, stacja
nur /przysłówek/ - tylko
verstehen /czasownik: versteht, verstand, hat verstanden/ - rozumieć, pojmować
Ich will nicht das fünfte Rad am Wagen sein. – Nie chcę być piątym kołem u wozu.
SŁOWNICTWO:
Rad das /PL die Räder/ - koło, rower
Wagen der /PL die Wagen/ - wóz, samochód, wagon, wózek
wollen /czasownik modalny: will, wollte, hat gewollt (wollen)/ - chcieć, mieć zamiar, pragnąć
Immer langsam mit den jungen Pferden! / Einen Augenblick. – Chwileczkę! / Moment! Nie tak szybko!
SŁOWNICTWO:
Augenblick der /PL die Augenblicke/ - chwila, moment, okamgnienie
immer /przysłówek/ - zawsze, ciągle, wciąż
langsam /przymiotnik, przysłówek/ - powolny, wolny, powoli, wolno
Pferd das /PL die Pferde/ - koń
Jemand muss ihm endlich die Augen öffnen. - Ktoś musi mu wreszcie otworzyć oczy.
SŁOWNICTWO:
endlich /przymiotnik, przysłówek/ - skończony, nareszcie, w końcu, wreszcie, ostatecznie
jemand /zaimek/ - ktoś
öffnen /czasownik: öffnet, öffnete, hat geöffnet/ - otwierać, rozwierać
Jetzt kann ich nicht, ich habe alle Hände voll zu tun. – Teraz nie mogę, nie mam czasu.
SŁOWNICTWO:
Hand die /PL die Hände/ - dłoń, ręka
tun /czasownik: tut, tat, hat getan/ - czynić, robić, dokonywać, powodować, wyrządzać
voll /przymiotnik, przysłówek/ - pełny, pełen, całkowity, zupełny, pełno, /pot./ zalany
Kein Blatt vor den Mund nehmen. - Nie owijać w bawełnę.
PRZYKŁAD: Er ist bekannt dafür, seine Meinung zu sagen und kein Blatt vor den Mund zu nehmen. - Jest znany z tego, że mówi to, co myśli i nie przebiera w słowach.
SŁOWNICTWO:
Blatt das /die Blätter/ - liść
Mund /PL die Münder/ - usta
nehmen /czasownik: nimmt, nahm, hat genommen/ - brać, przyjmować, zabierać, zażywać
Keine zehn Pferde bringen mich dahin. - Żadna siła mnie nie zmusi.
SŁOWNICTWO:
bringen /czasownik: bringt, brachte, hat gebracht/ - przynosić, przywozić, przyprowadzać, sprowadzać, donosić, zanosić, podwozić
dahin /przysłówek/ - tam, w tamto miejsce
Pferd das /PL die Pferde/ - koń
Klingelt da was? - Mówi co to coś?
SŁOWNICTWO:
klingeln /czasownik: klingelt, klingelte, hat geklingelt/ - dzwonić, wywoływać dzwonkiem
Mann... Du hast ja so ein Schwein! - Człowieku! Ty masz szczęście!
SŁOWNICTWO:
haben /czasownik/ - mieć, posiadać
Schwein das /lm die Schweine/ - świnia, wieprz
Meine Eltern gehen mir auf die Nerven. – Moi rodzice działają mi na nerwy.
SŁOWNICTWO:
Eltern /tylko PL/ - rodzice
gehen /czasownik: geht, ging, ist gegangen/ - iść, chodzić, pójść, upływać /czas/, być możliwym
Nerv der /PL die Nerven/ - nerw
Meine Freundin hat den Kopf verloren. – Moja przyjaciółka straciła głowę.
SŁOWNICTWO:
Freundin die /PL die Freundinnen/ - przyjaciółka, dziewczyna
Kopf der /PL die Köpfe/ - głowa, łeb, głowica
verlieren /czasownik: verliert, verlor, hat verloren/ - gubić, tracić, przegrywać, ponosić porażkę
Nah am Wasser gebaut sein. - Łatwo wybuchać płaczem.
SŁOWNICTWO:
bauen /czasownik: baut, baute, hat gebaut/ - budować
nah /przymiotnik: näher, am nächsten/ - bliski, niedaleki
Wasser das /nur Singular/ - woda
Null acht fünfzehn. - To żadna nowość!
SŁOWNICTWO:
Null die /PL die Nullen/ - zero
Pferde scheu machen. - Siać popłoch, zamieszanie.
SŁOWNICTWO:
Pferd das /PL die Pferde/ - koń
scheu /przymiotnik/ - nieśmiały, wstydliwy, bojaźliwy, płochliwy
Reiß dich zusammen. - Weź sie w garść.
SŁOWNICTWO:
reißen /czasownik: reißt, riss, hat gerissen/ - odrywać, zrywać, drzeć, szarpać, /ist gerissen/ zrywać się, drzeć się
zusammen /przysłówek/ - razem, wspólnie, wraz z
Rosarote Brille aufheben. - Nosić różowe okulary.
PRZYKŁAD: Sie hat die rosarote Brille auf und ignoriert die negativen Aspekte der Situation. - Nosi różowe okulary i ignoruje negatywne aspekty sytuacji.
SŁOWNICTWO:
aufheben /czasownik: hebt auf, hob auf, hat aufgehoben/ - podnosić, przechowywać, unieważniać, znosić
Brille die /PL die Brillen/ - okulary
rosarot /przymiotnik/ - różowy
Schwamm drüber. - Zapomnijmy, nie mówmy o tym.
SŁOWNICTWO:
drüber/darüber /przysłówek/ - /pot./ nad tym, na to, ponad to, o tym
Schwamm der /PL die Schwämme/ - gąbka
Sich etwas abschminken können. - Możesz o tym zapomnieć!
SŁOWNICTWO:
abschminken /czasownik: schminkt ab, schminkte ab, hat abgeschminkt/ - zmywać szminkę
können /czasownik modalny: kann, konnte, hat gekonnt/ - móc, umieć, potrafić, znać
Sowohl in der Schule als auch in der Arbeit war er immer das schwarze Schaf. - Zarówno w szkole jak i pracy był zawsze czarną owcą.
SŁOWNICTWO:
Arbeit die /nur Singular/ - praca, robota, zajęcie, zatrudnienie
immer /przysłówek/ - zawsze, ciągle, wciąż
Schaf das /PL die Schafe/ - owca, baran
Schule die /PL die Schulen/ - szkoła
Stell dich nicht so an! - Nie zachowój się tak!
SŁOWNICTWO:
stellen /czasownik: stellt, stellte, hat gestellt/ -stawiać, nastawiać
Stimmt so! - Reszty nie trzeba!
SŁOWNICTWO:
stimmen /czasownik: stimmt, stimmte, hat gestimmt/ - zgadzać się, głosować
Tomaten auf den Augen haben. - Mieć klapki na oczach.
PRZYKŁAD: Wie konntest du das übersehen? Du hast echt Tomaten auf den Augen! - Jak mogłeś to przeoczyć? Naprawdę jesteś ślepy!
SŁOWNICTWO:
Auge das /PL die Augen/ - oko
haben /czasownik/ - mieć, posiadać
Tomate die /PL die Tomaten/ - pomidor
Um den heißen Brei reden. - Owijać w bawełnę.
PRZYKŁAD: Der Politiker vermeidet klare Aussagen und redet um den heißen Brei. - Polityk unika jasnych deklaracji i owija w bawełnę.
SŁOWNICTWO:
Brei der /PL die Breie/ - kaszka, papka, kleik, puree
heißen /czasownik: heißt, hieß, hat geheißen/ - nazywać się, wabić się, kazać, nakazywać, polecać
reden /czasownik: redet, redete, hat geredet/ - mówić, rozmawiać, prawić, gadać, przemawiać
Über den Berg sein. - Najgorsze już za mną.
PRZYKŁAD: Sie hatte eine schwere Grippe, aber jetzt ist sie über den Berg. - Miała ciężką grypę, ale najgorsze już minęło.
SŁOWNICTWO:
Berg der /PL die Berge/ - góra
sein /czasownik: ist, war, ist gewesen/ - być
Verknallt sein in jemanden. - Być w kimś zakochany.
PRZYKŁAD: Mein bester Freund ist in seine neue Kollegin verknallt. - Mój najlepszy przyjaciel zakochał się w nowej koleżance z pracy.
SŁOWNICTWO:
jemand /zaimek/ - ktoś
verknallen /czasownik: verknallt, verknallte, hat verknallt/ sich verknallen - zakochać się, zadurzyć się
Viel um die Ohren haben. - Mieć dużo spraw na głowie.
PRZYKŁAD: Seit zwei Tagen habe ich viel um die Ohren. - Od dwóch dni mam pełno spraw na głowie.
SŁOWNICTWO:
haben /czasownik/ - mieć, posiadać
Ohr das /PL die Ohren/ - ucho
Von Tuten und Blasen keine Ahnung haben. - Nie mieć pojęcia o co w czymś chodzi.
SŁOWNICTWO:
Ahnung die /PL die Ahnungen/ - przeczucie, wyobrażenie, pojęcie
blasen /czasownik: bläst, blies, hat geblasen/ - dmuchać, dąć, wiać
tuten /czasownik: tutet, tutete, hat getutet/ - trąbić
Weiß der Geier! - Diabli wiedzą!
SŁOWNICTWO:
Geier der /PL die Geier/ - /orn./ sęp
wissen /czasownik: weiß, wusste, hat gewusst/ - wiedzieć, znać, zdawać sobie sprawę, umieć
Wie die Faust aufs Auge passen. - Pasuje jak wół do karety.
SŁOWNICTWO:
Auge das /PL die Augen/ - oko
Faust die /PL die Fäuste/ - pięść
passen /czasownik: passt, passte, hat gepasst/ - pasować, dobrze leżeć, /pot./ poddawać się
Wie die Made im Speck leben. - Żyć jak pączek w maśle.
SŁOWNICTWO:
leben /czasownik: lebt, lebte, hat gelebt/ - żyć
Made die /PL die Maden/ - larwa, czerw
Speck der /PL die Specke/ - słonina, sadło